Büyüme teması filmlerde en çok karşımıza çıkan temalardan. Farklı hikayelerde, bambaşka karakterlerde ve hatta, değişik film türlerinde büyüme hikayelerini görebiliyoruz. Genellikle bu tip filmler, ana karakterlerin hayatlarındaki bir dönüm noktasına odaklanıyor. Bu dönüm noktaları çoğu zaman ortaokul veya lise çağlarındaki karakterlerin hayatlarında oluyor. Böylece, hem öğrendikleriyle büyüyen hem de yaş alıp büyüyen karakterleri izlemiş oluyoruz. Ayrıca, bu tip filmler karakterlerin kendilerini keşfetme ve kendilerini ait hissedebilecekleri bir yer bulma süreçlerini gösteriyor. Büyüme temalı filmler (veya, İngilizce’deki adlarıyla “coming of age” filmleri) genellikle genç karakterlerin önemli hayat deneyimlerinden çıkardıkları dersler veya genç karakterlerin kendilerini bulmaları ile bitiyor.
Les quatre cents coups (400 Blows)
1959 yapımı 400 Blows, François Truffaut’nun otobiyografik karakteri Antoine Doinel’i anlatan film dizisinin ilk filmi. 400 Blows, evinde ailesiyle sorunlar yaşayan ve okulda sürekli problem çıkaran Antoine’nın yaşadıklarına anlatıyor. Filmde, özellikle annesiyle arasındaki soğuk ilişkinin Antoine’ı nasıl etkilediği gösteriliyor. Film boyunca söyledikleri ve anlattıkları ile Antoine, kişiliğini ve bütün dertlerini izleyiciye aktarmayı başarıyor. Fransız Yeni Dalgası’nın en önemli örneklerinden biri de olan 400 Blows, Antoine’ın dünyasına ve kafasına girmeyi başardığı için büyüme ile ilgili filmlere de bir örnek oluşturuyor. Sonunda ise Antoine pek bir ders çıkarmasa da kendini bulma yolunda ilk adımları attığı gözüküyor.
Lean On Pete
Başrolünde Charlie Plummer’ın yer aldığı A24 filmi Lean On Pete, Charley ile bakımını üstlendiği at arasındaki ilişkiye odaklanıyor. Film boyunca Charley hayatındaki pek çok şeyi kaybediyor ve ait olduğu pek bir yer kalmıyor. Bu yüzden bir yarış atı olan Lean On Pete’i kaybetmemek için elinden geleni yapıyor. Film aslında belli bir noktadan sonra bir yol filmine de dönüşüyor. Charley’nin yolculuğu giderek zorlaşsa da o bir şekilde, farklı yollar bularak ilerlemeye devam ediyor. Uzun süre kendi başına ayakta durmayı başarıp kendi başının çaresine bakan Charley, sonunda kendisini ait hissedebileceği bir yer bulmayı başarıyor.
20th Century Women
20th Century Women, oyuncu kadrosunda Annette Bening, Elle Fanning, Greta Gerwig, Lucas Jade Zumann gibi isimleri bulunduruyor. Film, Dorothea’nın ergenlik çağındaki oğlu Jamie ile olan ilişkisini ve Jamie’nin hayatlarındaki diğer kadınlarla olan ilişkisine odaklanıyor. Aslında Jamie’nin büyümesinde kiracıları Abbie ve Jamie’nin kendinden iki yaş büyük arkadaşı Julie’nin de etkisi gözüküyor. Hayatındaki bu kadınlardan öğrendiği bilgilerle Jamie değişiyor ve yaşıtlarından daha farklı bir gözle dünyaya bakıyor. 20th Century Women, Jamie hakkında olduğu kadar etrafındaki bu kadınlar hakkında da. Yaşları ne olursa olsun onların da bir şeyler öğrenme ve büyüme süreçleri gösteriliyor.
Eighth Grade
Komedyen Bo Burnham’ın yazıp yönettiği Eighth Grade listedeki bir diğer A24 filmi. Kayla’nın ortaokulda geçirdiği son haftayı anlatan film, çocukluk ile ergenlik arasındaki noktaya odaklanmış durumda. Bir yandan Kayla’nın kendi yaşıtlarıyla olan sosyal hayatı gösterilirken bir yandan da babasıyla olan ilişkisi gösteriliyor. Eighth Grade, özellikle günümüz gençliğini anlatmaktaki başarısıyla övülüyor. Kayla’nın Youtube, Tumblr gibi sosyal medya platformlarıyla ilişkisi ve özellikle çektiği videoların kendisi üzerindeki etkisi anlatılıyor. Başroldeki Elsie Fisher’ın tanınmasına yol açan film, 2019 yılında Amerikan Senaryo Yazarları Birliği’nin En İyi Orijinal Senaryo ödülünü de kazanmıştı.
The Florida Project
Sean Baker tarafından yönetilen ve Willem Dafoe’nun yer aldığı The Florida Project, genç yaştaki annesi ile bir motelde yaşayan Moonee’yi anlatıyor. Zamanını motelde yaşayan diğer çocuklarla geçiren Moonee, genellikle arkadaşlarıyla birlikte yaramazlık yapıyor ve sorun çıkarıyor. Annesi Halley ise para kazanma çabası arasında Moonee ile pek ilgilenemiyor. Filmin ismi Florida’daki Disneyland’in ilk taslak isminden geliyor ve filmdeki çocuklar otelin yakınındaki Disneyland’i neredeyse sihirli bir yer olarak görüyor. The Florida Project, ailelerinin geçim sıkıntıları arasında çocukların kendi içinde kurdukları dünyayı gösteriyor. Yine de Moonee gerçek dünyanın kurallarından kaçmayı başaramıyor.
Ma vie de Courgette (My Life as a Zucchini)
My Life as a Zucchini, yazarları arasında Céline Sciamma’nın da yer aldığı Fransız bir stop-motion animasyon filmi. Filmde, annesi öldükten sonra bir yetimhaneye gönderilen Icare veya annesinin ona verdiği takma adla Courgette’in (Kabakçık) başından geçenler anlatılıyor. Film, yetimhanedeki çocukların arasında oluşan bağları inceliyor. Özellikle, Courgette ve yetimhaneye ondan sonra gelen Camille arasındaki arkadaşlık gösteriliyor. Filmdeki en önemli sayılabilecek ilişki ise filmin başından beri Courgette ile ilgilenen polis ve Courgette, sonradan da Camille arasındaki ilişki. My Life as a Zucchini, Courgette’in kendisi için yeni bir yer ve yeni bir aile bulmasına odaklanıyor.
Hunt for Wilderpeople
Taika Waititi tarafından yazıp yönetilen Hunt for Wilderpeople, bir çocuğun dünyadaki yerini arama ve kendisine bir aile bulma çabasını anlatan başka bir film. Bella ve Hec tarafından evlat edinilen 12 yaşındaki Ricky, tam yeni hayatına alışmışken yeniden sosyal hizmetlere verileceğini öğreniyor. Bu yüzden de köpeğini de yanına alıp ormana kaçmaya çalışıyor ancak Hec onu bulmayı başarıyor. Film, kısa sürede ikisinin ormanda geçirdikleri zamana odaklanmaya başlıyor. Bu süreçte Hec ve Ricky kendileri hakkında birbirleriyle paylaştıkları ile birlikte yavaş yavaş birbirlerine ısınmaya başlıyorlar. Sonunda Ricky, yine kendisi için bir ev ve doğru insanları bulmuş oluyor.
Good Bye Lenin!
Başrolünde Daniel Brühl’ün yer aldığı 2003 yapımı Alman filmi, Berlin Duvarı’nın yıkıldığı döneme odaklanıyor. Doğu Almanya’da yaşayan Alex, Almanya’nın birleşmesinden yanayken annesi sıkı bir Doğu Almanya taraftarı. Alex, duvarın yıkılmasından 8 ay sonra komadan uyanan annesine bir şok yaşatmamak için Almanya’nın birleştiğini ona söylememeyi seçiyor. Bu sırrı saklamak için pek çok şey yapan Alex, arkadaşı ile yalandan haber videoları bile çekiyor. Film genel olarak hayal dünyasında yaşamayı seçen Alex ve evin sıkıntıları ile ilgilenen ablası Ariane’nın arasındaki, hayal ve gerçek çatışmasında ilerliyor. Bir noktadan sonra Alex’in gerçeklerle yüzleşmesi ve büyümesi gerekiyor.
And Then We Danced
Levan Akın tarafından yazıp yönetilen 2019 yapımı Gürcistan filmi And Then We Danced, bir Gürcü dans topluluğunda yer alan Merab’ı ve onun kendisini, cinsel yönelimini keşfetme sürecini anlatıyor. Film, topluluğa yeni katılan Irakli ile Merab’ın arasındaki yakınlaşmayı gösteriyor. Bir yandan gelenek kavramının tanımına odaklanan film, geleneklerin insanlar tarafından farklı şekillerde yorumlanabileceğini gösteriyor. Filmde farklı yönlere çekilen Merab, sonunda hayatını sadece kendi istediği şekilde yaşayabileceğini fark ediyor ve bunu gösteriyor. Film, geleneksel Gürcü dansına odaklandığı için Merab’ın bunu gösterme yolu da dansı üzerinden oluyor. Yaşadığı hislerden, aşktan daha önemlisi Merab’ın kendisini bulması oluyor.
1 yorum
🤙🤙🤙